با نگاهی به تابلوهای فروشگاه های سطح شهر می توان نتیجه گرفت فروشگاه های زنجیره ای رفاه ،افق کوروش، فروشگاه های زنجیره ای امیران، والمارکت میهن، دیلی مارکت میهن، هفت، سپه، هایپرمی و جانبو نقش آفرینان اصلی در حوزه توزیع زنجیره ای و یا فرانچایز هستند .
یقینا مدیریت چنین مجموعه هایی که دارای فرآیندهای پیچیده ای مانند تامین بهینه و به هنگام چندین هزار کالا، ساعات کاری و فروش حداقل 15 ساعته، چیدمان همزمان و چندگونه (شلفی، یخچالی، فله، ویترینی و…)، منابع انسانی پربازده و کم جیره و… هستند، اصلا کار ساده ای نیست و همچنین گستردگی شعب به جهت الزام به دسترسی به بازارهای مصرف خانوار نیز بر این پیچیدگی افزوده است.
از سویی دولت ها، برای اجرای سیاست های توزیع یارانه ای و … از پتانسیل این فروشگاه ها استفاده می کنند و الزامات قانونی را در اکثر اوقات بدون توجه به زیرساخت، ابلاغ و الزام به اجرای آنها توسط این فروشگاه های زنجیره ای دارند . (البته که این امر فرصت جذب مشتریان وفادار نیز تلقی می شود).
هدف ما در این نوشتار، تاباندن نور به بخش”مدیریت ” این مجموعه هاست و فارغ از عملیات اجرایی، صرفا می خواهیم به این مهم بپردازیم که این گستره وسیع از فعالیت و عملیات چگونه و با چه ابزارهایی مدیریت می شوند و در بازار رقابت، عملکرد مدیران بهره مند از اطلاعات، چگونه مدال های افتخارات ایشان را طلایی تر و ارزنده تر می کند.
در عصر اقتصاد مبتنی بر دانش و اطلاعات و همچنین منابع محدودی که هر روز دهان هایی تازه برای بلعیدن آن ها باز می شود، دانستن و اجرای مولفه های اثر بخشی استراتژیکی و به تبع آن داشتن مزیت های رقابتی جهت بقا در این فروشگاه ها از مهمترین عوامل ماندگاری و درخشش آنهاست.
مزیت رقابتی حاصل پرورش قابلیت های منحصربفرد داخلی است که از نظر مشتری ارزشمند است و موجب می شود فاصله زیادی با رقبا ایجاد گردد. یکی از ابزارهای مهم رسیدن و شناسایی این مزیت ها قطعا اطلاعات صحیح ، به هنگام و قابل اتکا می باشد.
بنابراین :
داده‌های کسب و کار مهم بوده و منبع ارزش‌آفرینی هستند.
محیط پایدار نیست و رویدادهای گسسته در صنعت و بازار اتفاق می‌افتد و عکس العمل به هنگام مدیران سرنوشت ساز است .
ر رویدادی حتی «شگفتی‌ها» هم قبل از وقوع، سیگنالهای ضعیف از طریق ارایه اطلاعات دارند که باید کشف شوند.
نگاه به آینده که در قالب چشم‌انداز شکل می‌گیرد بلندمدت نیست، بلکه تا اطلاع ثانوی معتبر است بنابرین اطلاعات به روز، این نگاه را تغییر و یا می سازند.
جریان طراحی و مسیر‌های حرکت که در قالب استراتژی نمود پیدا می‌کنند، یک جریان دایمی است که از منبع اطلاعات تغذیه می شوند .
برگرفته از سایت صاحبنظر حوزه استراتژی آقای دکتر عباس خدادادی
چرخه جمع‌آوری اطلاعات استراتژیک
• که به سازوکار شناسایی نیازهای اطلاعاتی مدیران و تعیین منابع داده مربوط می‌شود. در سامانه هوشمندی استراتژیک می‌توانید داده‌های ضروری را به صورت هدفمند جمع‌آوری کنید.
چرخه تحلیل و گزارش‌دهی
• سازوکاری برای جمع‌آوری، اعتبارسنجی، پاک‌سازی و ایجاد اطلاعات غنی از داده‌های کسب و کار ایجاد می‌شود بطوریکه می‌توان بر گزارشات آن اعتماد کرد.
چرخه هوشمندی استراتژیژیک
• سازوکاری برای جاری کردن راهکارها در کسب و کار و در بین تصمیم‌گیران و مدیریت دانش استراتژیک است، بطوریکه سازمان را به یک سازمان هوشمند تبدیل می‌کند.
غبار داده
علاوه بر این موارد آنچه که بر سختی کار افزوده است این مطلب است که در فروشگاه های زنجیره ای و بزرگ با توجه به تعداد کالای زیاد (حداقل بین 4000 الی 17000 و در برخی موارد بالاتر) این مجموعه ها BIG DATA دارند .
و اما داده بزرگ چیست : BIG DATA
موسسه گارتنر: داده بزرگ حجم زیادی از داده است که دارای تنوع بوده و سرعت تولید آن بالاست .
و دسترسی به اطلاعات و گزارشگری باید به هنگام،طبقه بندی شده، قابل اتکا و مرتبط باشد
در غیر اینصورت درگیر DATA SMOG یا غبار داده می شویم .
و نتیجه DATA SMOG یا غبار داده اشکالات و یا در واقع فجایع زیر است :
داده ها همه جا هست ، اطلاعات هیچ جا نیست !
برداشت های اولیه و سطحی از داده های خام
پناه آوردن به کانال های ارتباطی محدود و افراد خاص
غوغا سالاری داده های خام
عدم توجه به زمان موثر داده ها
مدیران درمانده
با توجه به مطالب فوق، فکر می کنید چقدر معیار های انتخاب نرم افزار فروشگاهی در ایران بصورت علمی و فارغ از فضاهای مسموم دامپینگ قیمت، نگاه سنتی مناقصه، تبانی های مالی و صورت می گیرد؟
• آیا در انتخاب نرم افزار به معماری سازمانی توجه می شود؟
• آیا دیدگاه استراتژی سازمان در انتخاب نرم افزار فروشگاهی وجود دارد؟
• آیا توجه به همه فرآیندها و بخش های سازمان جایگزین بخشی نگری ها شده است ؟
• با توجه به فرانچایز بودن بسیاری از فروشگاه ها، قواعد، فرآیندها و حسابداری حوزه فرانچایز چقدر رعایت می شود؟
• استانداردهای حسابداری، مالیاتی، کنترل های داخلی و…. چقدر ملاک عمل قرار مر گیرد ؟
• آیا به موارد زیر توجهی می شود :
تحلیل راندمان
مقایسه عملکرد بر اساس توان
تحلیل سربسری
بررسی مقادیر متناسب با هزینه‌ها برای افزایش سودآوری
تحلیل رقابت پذیری
پایش جایگاه رقابتی و حفظ یا بهبود تدریجی آن
تحلیل چابکی
ارزیابی انعطاف‌پذیری، زمان‌بری و درستی انجام کارها
با بررسی های بعمل آمده بنده بعنوان مدیرعامل شرکت نرم افزاری ارقام نگار اندیشه، و ارایه دهنده نرم افزار باران360 ، متاسفانه در بزرگترین مجموعه ها این موارد ملاک عمل قرار نگرفته و وضعیت مدیریت اطلاعات در این فروشگاه های زنجیره ای، بسیار تاسف بار است .