در هنگام نگارش این متن، به ترتیب ۱5 و 10 هفته از تشخیص نخستین موارد ابتلا به کووید ۱۹ در چین و ایتالیا گذشته است. از آن زمان تا کنون، در سراسر جهان بیش از 2 میلیون مورد ابتلا به این ویروس تایید شده و بیش از ۱۳۰۰۰۰ مورد فوت رخ داده است.
نا امنی غذایی
کشورهای دنیا همگام با اتخاذ راهبردهای متعدد شاهد تاثیرات عمیقی بر وضعیت روحی و روانی در سطح ملی خود بوده اند. بارزترین تاثیر، ترس از عدم دسترسی به مواد غذایی و ملزومات اساسی در آینده می باشد. امر مزبور منتج به چندین مرحله افزایش فروش مواد غذایی در فروشگاه های خرده فروشی به شرح ذیل شده است:
۱- خرید حجمی و ذخیره سازی (همزمان با تایید نخستین موارد ابتلا به ویروس کرونا)،
۲- خرید بر اثر وحشت زدگی (همزمان با اعلام نخستین مرحله از ممنوعیت های دولتی)،
۳- افزایش پایدار (همزمان با بسته شدن رستوران ها، روند مصرف در خارج از خانه جای خود را به مصرف در داخل خانه داده است).
خرده فروشان با اطمینان دادن به مصرف کنندگان مبنی بر عدم کمبود مواد غذایی و ملزومات اساسی در زنجیره تامین، با تمام قدرت به مقابله با مرحله “خرید بر اثر وحشت زدگی” پرداختند.
در این مرحله اولیه منطقا باید خاطر نشان نمود که بیشتر مواد غذایی مصرفی فعلی ما، اعم از غلات، سیب زمینی و غیره برداشت سال قبل بوده و در انبارها موجود می باشند یا به عنوان مثال مانند لبنیات به صورت روزانه از دو نوبت دوشیدن گاوها تولید می گردد.
خرده فروشان برای تجدید موجودی قفسه های خود و جلب اعتماد مصرف کنندگان مبنی بر کفایت موجودی در صورت خرید متعارف، سخت تلاش نموده اند.
فعالیت های فروشگاهی
سوپرمارکت ها و داروخانه ها با عنایت به ماهیت ضروری محصولات عرضه شده در آن ها، با اعمال محدودیت هایی در خصوص تعداد خریداران مجاز در آن ها (یک نفر به ازای هر ۳ الی ۴ متر مربع)، همچنان باز می باشند.
به منظور اجرای قواعد مزبور، استفاده از دیگر تمهیدات مربوط به فاصله گذاری در محل با علامت گذاری روی کف محل به منظور یادآوری به مشتریان جهت حفظ فاصله از دیگر مشتریان و کارکنان، ضروری است. کارکنان ملزم به اجرای این قواعد می باشند.
استفاده از منصوبات از جنس پلکسی گلاس شفاف، ماسک و دستکش توسط کارکنان امری معمول می باشد.
سوپرمارکت ها پیش بینی امکاناتی به منظور ضدعفونی کردن چرخ دستی خرید و شستشوی دست ها را آغاز نموده اند.
برخی از فروشگاه ها به منظور کاهش تعداد خریداران در هر شیفت کاری، ساعات فعالیت خود را افزایش داده اند. اگر چه، در این خصوص، کسب و کارها می بایست خستگی کارکنان و الزامات نظافتی را لحاظ نمایند. بنابراین، برخی از فروشگاه ها به دنبال راه هایی برای کاهش ساعات فعالیت یا عدم فعالیت در برخی روزها می باشند. فروشگاه ها در زمینه تبلیغات یا قیمت فعالیتی ندارند. به همین دلیل، از ایجاد افزایش تقاضای غیر ضروری خودداری می گردد.
فعالیت های اینترنتی
Esselunga اقلام خریداری شده توسط اشخاص بالای ۶۵ سال را بصورت رایگان تحویل می دهد.
صرفا یک بار سرویس تحویل درب منزل در هفته برای هر خانواده پیش بینی شده است.
میزان فروش اینترنتی هشتم مارس نسبت به سال قبل از آن افزایشی معادل ۸۲ درصد را تجربه نموده است.
در حال حاضر زمان انتظار برای تحویل درب منزل Esselunga به دو هفته رسیده است.
پدیده مزبور در اکثر کشورهای اروپایی روند مشابهی را در پیش گرفته است.
تاثیر بر فروش
پیش از شیوع بیماری، بازار ایتالیا با رشدی برابر با یک درصد روبرو بوده است. در حال حاضر میزان فروش بخش خرده فروشی حدود ۱۱ درصد افزایش یافته است (Nielsen)، لیکن بنا به اعتقاد عرضه کنندگان، این رقم کمتر از حد واقعی آن است. جمع میزان فروش کالاهای خرده فروشی بر حسب گروه و نوع محصول، بین ۱۰ تا ۴۰۰ درصد افزایش داشته است. افزایش اولیه در منطقه شیوع بیماری واقع در شمال ایتالیا بوده است، که متعاقبا به جنوب تغییر مکان داده است.
سه عامل محرک کلیدی رشد فروش
– خرید غیر منطقی ناشی از وحشت زدگی و احتکار،
– خرید محصولات مراقبت های بهداشتی و محصولات مکمل،
– انتقال فرایند صرف غذا از بیرون خانه به داخل خانه (۳۷ درصد میزان صرف غذا در ایتالیا در خارج از خانه بوده است).
تفاوت مجاری
دلیل آن که به نظر می رسید برخی از فروشگاه های ارزان فروشی از مقابله با پدیده خرید ناشی از وحشت زدگی عاجز بوده اند احتمالا ناشی از تامین موجودی آن ها صرفا از کالاهایی با بالاترین حجم فروش بوده است. در نتیجه، این دسته از فروشگاه ها حین دوره خرید ناشی از وحشت زدگی بیش از بقیه با پدیده اتمام موجودی روبرو خواهند بود. مسلما، این فروشگاه ها کارامدترین زنجیره های تامین را در اختیار دارند و می توانند به راحتی افزایش فروش پایداری به میزان ۱۵ درصد را جذب نمایند.
فروشگاه های معظم کالاهای عمومی برای پاسخگویی به سفارشات اینترنتی در تکاپو هستند اما احتمالا به دنبال عرضه کنندگانی هستند تا ظرفیت کوتاه مدت اضافی خود را از طریق استفاده از ون های آن ها (برای ارسال اقلام تحویلی فروشگاهی و عوامل تحویل درب منزل سوپرمارکت های تحت قرارداد خود) تامین نمایند.
فروشگاه های خرده فروشی کوچک به دلیل مزیت نزدیکی به محل زندگی، شاهد افزایش فروشی مشابه آنچه در شرایط نامساعد جوی به لحاظ محدودیت تردد مصرف کنندگان و در نتیجه، خرید در محل زندگی خود دیده می شود خواهند بود.
تبعات و توالی برای کسب و کارهای اروپایی فعال در حوزه مواد غذایی و آشامیدنی
اعمال سخت گیرانه ترین کنترل ها بر تردد آزادانه در سراسر اروپا (اگر تا کنون اعمال نشده باشد) پیش بینی می شود. ابلاغیه های جدید در این زمینه می تواند منتج به تکرار دوره های خرید ناشی از وحشت زدگی شود.
پیش بینی می شود تغییر الگوی مصرف از خدمات غذایی (ارائه شده توسط کسب و کارها و شرکت های مسئول تهیه غذا در خارج از خانه) به خرده فروشی مواد غذایی (تهیه غذا توسط مصرف کنندگان) منجر به افزایش تقریبی ۱۰ تا ۱۵ درصد فروش در بخش خرده فروشی و تقریبا به صفر رسیدن صرف غذا در خارج از خانه شود.
تجارت هتل داری، رستوران داری و تهیه غذا (HORECA) به حداقل خود می رسد که این امر بر فروشندگانی که به طور قابل ملاحظه ای در این حوزه فعال هستند تاثیر گذار خواهد بود. فروشندگان محصولات مربوط به هتل داری، رستوران داری و تهیه غذا در بازارهای صادراتی می بایست بازارهای مزبور را به دقت رصد نمایند و از محدودیت های قرنطینه ای مشابه در آن ها اطلاع یابند.
به دلیل افزایش شدید بیکاری، واکنش میان مدت مشابه با شرایط رکود اقتصادی خواهد بود: خریداران برای صرفه جویی در هزینه های خود به کالاهای private label – پرایوت لیبل[۱] – آشپزی با استفاده از مواد اولیه پایه و پخت و پز در منزل (صرفه جویی در هزینه ها و استفاده از اوقات فراغت برای فعالیت بچه ها و والدین ناآرام به دلیل قرنطینه طولانی) روی می آورند.
در حال حاضر، خریداران هرچه در فروشگاه ها می بینند می خرند و خرده فروشان اهمیت چندانی به پرایوت لیبل یا برند بودن کالاها نمی دهند.
هم زمان با تقاضای مصرف کنندگان و خرده فروشان برای تاییدیه های بیشتر در زمینه استانداردهای بهداشتی، ضدعفونی و غیره و عدم تمایل خریداران به تهیه کالاهای بسته بندی نشده، فرصت های جدید پدیدار می شود. برخی از خرده فروشان برای پوشش کسری کالای خود در جستجوی کالاهای جدید و تهیه فهرست آن ها می باشند.
با عنایت به گسترش بحران، دغدغه کمبود مواد خام و وقفه در فرایند عرضه مطرح می باشد. برخی محصولات از کشور چین به دلیل بسته شدن کارخانه ها و بنادر آن کشور کاملا نایاب است. اقلام با منشا اروپایی ممکن است به دلیل فقدان شفافیت در جابجایی فرامرزی کالا با وقفه در عرضه روبرو شود. بعضی از اقلام محلی نیز ممکن است به دلیل بسته شدن کارخانه در مناطقی از شمال ایتالیا که بیشترین آسیب را دیده اند نایاب شود. اقلام بسته بندی و خاص جهت اسپری های تمیز کننده (ماشه و غیره) با کمبود شدید عرضه روبرو بوده و ممکن است طی شش هفته آتی کمیاب شود.
سایر کمبودها در این زمینه عبارت است از تجهیزات محافظت فردی همچون ماسک های صورت جراحی و غیره.
کسب و کارهای مواد غذایی ناگزیر از پیش بینی سایر تمهیدات بهداشتی و ضدعفونی سازی به شرح ذیل می باشند:
دستورالعمل های حفظ بهداشت دست ها، دستورالعمل های ضد عفونی سطوح تحت تماس زیاد و غیره. اساسا، در راستای کاهش ترس و نگرانی موجود، کسب و کارهای هوشمند از عملکرد مطلوبی در ملحوظ داشتن نحوه اعلام موارد مزبور به مشتریان و مصرف کنندگان نهایی برخوردار خواهند بود.
اقدامات فوری برای کسب و کار
کارفرمایان ناگزیر از ارائه رویه هایی برای تست و ایزولاسیون می باشند. بررسی دمای بدن کارکنان رواج گسترده ای خواهد یافت. در صورت ابتلای هریک از اعضای تیم، احتمالا تمام اعضای تیم که با فرد مبتلا در تماس مستقیم بوده اند ایزوله می شوند. به منظور ادامه حیات کسب و کار کارفرمایان، برخی تمهیدات کاهش تاثیرات ناشی از بیماری به شرح ذیل می باشد:
اعلام تفکیک زمانی، بعنوان مثال یک ساعت فاصله بین شیفت های روز و عصر به منظور تفکیک کامل گروه های هر شیفت و محدود سازی هرگونه موارد ابتلا به یک گروه خاص.
شرکت تولیدکننده محصولاتی مشخص، با فرمولی از قبل تعیین شده را با پکیج‌های استاندارد خود تحت برندی که مشتری انتخاب می‌کند به مشتری عرضه می‌نماید. در واقع مشتری محصول نهایی را با برند مورد نظر خود خریداری کرده و در بازار ارائه می‌دهد.